Να ποιο είναι το κύριο πρόβλημα με τις Πανελλαδικές Εξετάσεις

Του Νίκου Τσούλια
Γραμματέα του Τομέα Παιδείας
του ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΑΛΛΑΓΗΣ

Όχι, δεν είναι το κύριο πρόβλημα για την ομαλή διενέργεια των Πανελλαδικών Εξετάσεων το αναγκαστικό και απαραίτητο κλείσιμο των σχολείων για ένα τουλάχιστον μήνα λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.

Το κύριο πρόβλημα είναι η για μεγάλο χρονικό διάστημα έλλειψη καθηγητών, συγκεκριμένων ειδικοτήτων, για τη διδασκαλία πανελλαδικώς εξεταζόμενων μαθημάτων. Συγκεκριμένα, μέχρι τα μέσα του Ιανουαρίου – δηλαδή για τη μισή διάρκεια της διδακτικής χρονιάς!- δεν διδάσκονταν σχετικά μαθήματα σε αρκετά σχολεία της χώρας.

Είναι γνωστό και αυτονόητα δεσμευτικό ότι η τελική εκδοχή της εξεταστέας ύλης είναι η διδαχθείσα στο «τελευταίο» – όσον αφορά την κάλυψη της διδακτέας ύλης – λύκειο της χώρας. Ουσιαστικά έχουμε λοιπόν τη μισή διδακτική χρονιά και έναν επιπλέον μήνα (προς το παρόν) χαμένη διδασκαλία σε κάποια μαθήματα π.χ. στη Βιολογία και για έναν αριθμό σχολείων.

Προφανώς καμιά παιδαγωγική και επιστημονική θεώρηση «δεν επιτρέπει» να αναπληρωθεί αυτή η σημαντική απώλεια της μαθησιακής ύλης παρά μόνο σε μερική έκταση. Το δεδομένο λοιπόν υπάρχει. Ως εκ τούτου, πρέπει να υπάρξει σημαντική μείωση της ύλης σε αυτά τα γνωστικά αντικείμενα. Να ανακοινωθεί επίσημα το ποια κεφάλαια θα αφαιρεθούν και μάλιστα σε μια πρώτη εκδοχή, αφού μπορεί να χρειαστεί να γίνει νέα μείωση.

Ο χρόνος διενέργειας των εξετάσεων δεν μπορεί να πάει πέραν του Ιουλίου, για πολύ ουσιαστικούς λόγους, γνωστούς και από το παρελθόν, όταν είχαμε κλείσιμο σχολείων λόγω εκτεταμένων καταλήψεων κ.λπ. Η Υπουργός δηλώνει αντιφατικές κάθε φορά σκέψεις, ενώ έχει αναφερθεί και στον Σεπτέμβριο αποπροσανατολίζοντας τους μαθητές.

Οι σημερινοί Υπουργοί Παιδείας κκ Κεραμέως και Ζαχαράκη ακολουθούν την επικοινωνιακή πολιτική των προκατόχων τους κκ Φίλη και Γαβρόγλου. Δηλώσεις επί δηλώσεων καθημερινά και τίποτα το ουσιώδες. Θεωρούν τις δηλώσεις τους ως εκπαιδευτικό έργο! Δυστυχώς. Αλλά τα γεγονότα εκδικούνται. Οι λέξεις δεν τα αλλάζουν. Η πραγματικότητα «αδιαφορεί» για τις φραστικές επινοήσεις. Ευτυχώς.

Οι Υπουργοί οφείλουν να αναλάβουν την ευθύνη για το μείζον πρόβλημα, για την έλλειψη καθηγητών στα λύκεια – έλλειψη που υφίστατο τη μισή διδακτική χρονιά. Να ομολογήσουν το πραγματικό πρόβλημα. Να μην «κρυφτούν» πίσω από τον ιό – έτσι κι αλλιώς είναι …αόρατος – ή από τους ειδικούς! Οι επικοινωνιακές τεχνικές έχουν ένα όριο. Εκατοντάδες χιλιάδες εκπαιδευτικοί, μαθητές, γονείς γνωρίζουν την ουσία των πραγμάτων – και το πιο σημαντικό, μαθητές και γονείς βιώνουν τις συνέπειες της ανευθυνότητας της ηγεσίας του Υπουργείου.

Οι υποψήφιοι μαθητές για την τριτοβάθμια εκπαίδευση έχουν πάντα δύο σταθερά σημεία αναφοράς: τον χρόνο διενέργειας των εξετάσεων και την εξεταστέα ύλη. Πρόκειται για στοιχεία που αφορούν την ψυχολογία τους, και τον πυρήνα της συνολικής προσπάθειάς τους, για να μπορούν να κάνουν το γενικό σχεδιασμό τους και να διαμορφώσουν το ρυθμό του διαβάσματός των, έτσι ώστε να αφήνει αρκετά χρονικά περιθώρια στο τέλος για επαναλήψεις επί επαναλήψεων.

Είμαστε στον Απρίλιο και οι υποψήφιοι δεν ξέρουν έστω αδρομερώς ποια κεφάλαια θα είναι στις εξετάσεις τους. Η ανομοιογένεια όσον αφορά το ρυθμό διδασκαλίας – που σε αυτή την περίπτωση είναι καθοριστική – καταδεικνύει την έλλειψη σωστού σχεδιασμού του Υπουργείου. Για την έλλειψη καθηγητών στα σχολεία προφανώς δεν ευθύνεται κανένας ιός και θα πρέπει οι Υπουργοί να αναλάβουν αυτή την ευθύνη – αν μη τι άλλο για λόγους στοιχειώδους πολιτικής ευθιξίας και αυτοκριτικής.

Μια επιμέρους λύση υπάρχει – γιατί η ουσία της μάθησης για κάποια μαθήματα και για αρκετά σχολεία έχει χαθεί –και αφορά το «τώρα». Συγκεκριμένη μείωση της ύλης, αναγκαστικά ανάλογα με την πορεία των μαθημάτων στην κανονική διδασκαλία, και επίσημη ανακοίνωση του Υπουργείου ότι οι Πανελλαδικές εξετάσεις θα γίνουν μέσα στον Ιούλιο, και στην περίπτωση που για αντικειμενικούς λόγους, για λόγους υγείας, δεν θα είναι αυτό δυνατό, τότε μπορεί να υπάρξει σαφώς μετάθεσή τους για τον Σεπτέμβριο.